آینده پزشکی ژنتیک از شرق آغاز شده است
ژندرمانی با روش نوین CRISPR/Cas9 یکی از پیشرفتهترین دستاوردهای پزشکی مدرن است که مسیر درمان بیماریهای ژنتیکی را متحول کرده است. در این زمینه، چین با سرمایهگذاری گسترده و توسعه زیرساختهای پیشرفته، گامهای بلندی برداشته و اکنون در خط مقدم ژندرمانی جهان قرار دارد.
ظهور تکنولوژی CRISPR/Cas9 در ژندرمانی
تکنولوژی CRISPR/Cas9 که ابتدا به عنوان یک سیستم دفاعی در باکتریها کشف شد، حالا به ابزاری دقیق و انقلابی برای ویرایش ژن تبدیل شده است. این روش به پزشکان و پژوهشگران این امکان را میدهد که جهشهای ژنتیکی خاص را هدف قرار دهند و آنها را اصلاح کنند؛ روشی که امیدهای تازهای را برای درمان بیماریهای ژنتیکی مانند تالاسمی، کمخونی داسی شکل (Sickle Cell)، و حتی برخی سرطانها به همراه داشته است.
پیشتازی چین در ژندرمانی با کریسپر
از سال ۲۰۱۵ به بعد، چین با سیاستهای حمایتی، سرمایهگذاری سنگین در حوزه بیوتکنولوژی، و حضور فعال دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی، توانست پروژههای بزرگی را در زمینه ژندرمانی با CRISPR به سرانجام برساند. نقطه عطف این مسیر، سال ۲۰۱۶ بود؛ زمانی که پژوهشگران چینی در بیمارستان غرب چین (وابسته به دانشگاه سیچوان) برای نخستینبار در دنیا، سلولهای ویرایششده با کریسپر را به بدن یک بیمار مبتلا به سرطان ریه تزریق کردند.
کاربردهای درمانی ژندرمانی در چین
در حال حاضر، چین از فناوری ویرایش ژن با کریسپر برای درمان بیماریهای مختلفی استفاده میکند، از جمله:
بتا تالاسمی و کمخونی داسیشکل که در مناطق خاصی از چین شیوع زیادی دارد
برخی انواع سرطانها با غیرفعال کردن ژنهای ممانعتکننده از فعالیت سیستم ایمنی
پروژههای تحقیقاتی در زمینه اصلاح ژنهای کشاورزی و مقاومسازی مواد غذایی
هدف اصلی از این اقدامات، نهتنها بهبود سلامت بیماران، بلکه کاهش فشار بر سیستم بهداشتی کشور است.
ملاحظات اخلاقی و جنجالهای جهانی
پیشرفت سریع ژندرمانی در چین، مسائل اخلاقی مهمی را نیز به دنبال داشته است. در سال ۲۰۱۸، یک دانشمند چینی اعلام کرد که دو نوزاد با ژن ویرایششده برای مقاومت در برابر HIV متولد شدهاند. این اقدام، موجی از اعتراض جهانی بهدنبال داشت و دولت چین نیز بهسرعت قوانین سختگیرانهتری را برای کنترل پروژههای ویرایش ژن انسانی تصویب کرد.
چارچوبهای قانونی و آینده ژندرمانی در چین
دولت چین بهطور رسمی دستورالعملهایی برای بررسی اخلاقی و علمی پروژههای ژندرمانی تدوین کرده است. این مقررات، تأکید زیادی بر تأییدیه کمیتههای اخلاقی و سازمانهای ناظر دارند. همچنین با افزایش بودجه تحقیقات، تمرکز دولت بر پروژههایی است که بیشترین تأثیر را بر سلامت عمومی خواهند داشت.
هزینه ژندرمانی با کریسپر در چین چقدر است؟
هزینه ژندرمانی در چین با استفاده از تکنولوژی CRISPR/Cas9 بین ۲۵۰,۰۰۰ تا ۳۰۰,۰۰۰ دلار آمریکا متغیر است. این هزینه بالا عمدتاً ناشی از موارد زیر است:
تجهیزات پیشرفته و اختصاصی
طراحی اختصاصی مولکولهای کریسپر برای هر بیمار
تیمهای متخصص با دانش بینالمللی
مراحل متعدد آزمایشگاهی و بررسیهای بالینی
اگرچه چین سرمایهگذاریهای بزرگی در این زمینه انجام داده و برخی بیمهها در حال بررسی پوشش این درمانها هستند، اما فعلاً بیشتر هزینهها بر دوش بیماران است. انتظار میرود با پیشرفت فناوری و ورود درمانها به بازار عمومی، هزینه ژندرمانی کاهش یابد.
جمعبندی: چین، نقشآفرین اصلی آینده ژندرمانی
ژندرمانی با کریسپر در چین نمادی از آینده پزشکی شخصی و دقیق است. سرعت پیشرفت تحقیقات، همراه با زیرساختهای گسترده و سیاستگذاری هوشمندانه، چین را به یکی از کشورهای پیشتاز در درمان بیماریهای ژنتیکی تبدیل کرده است.
با وجود چالشهای اخلاقی و هزینههای بالا، امید میرود که با ورود درمانهای ژنتیکی به مرحله تجاریسازی، بیماران بیشتری در سراسر جهان از مزایای ژندرمانی مدرن بهرهمند شوند.
کلمات کلیدی :
ژندرمانی، ژندرمانی در چین، کریسپر، CRISPR Cas9، درمان بیماریهای ژنتیکی، درمان تالاسمی، درمان کمخونی داسیشکل، هزینه ژندرمانی، پیشرفتهای پزشکی در چین، ویرایش ژن، فناوری ژنتیکی