مقدمه
ایمونوتراپی سرطان یکی از پیشرفته‌ترین و امیدوارکننده‌ترین روش‌های درمانی در حوزه انکولوژی است که طی سال‌های اخیر در سطح جهان رشد چشمگیری داشته است. چین به عنوان یکی از قطب‌های اصلی توسعه فناوری‌های پزشکی نوین، در این عرصه توانسته است جایگاه ویژه‌ای به دست آورد. با این حال، یکی از چالش‌های جدی پیش روی این کشور، تعرفه‌های تجاری و موانع بازرگانی بین‌المللی است که به‌ویژه در روابط اقتصادی چین و ایالات متحده، تأثیر قابل‌توجهی بر زنجیره تأمین، هزینه‌های تولید و سرعت دسترسی بیماران به این درمان‌ها دارد.
در این مقاله، به بررسی تأثیرات تعرفه‌ها بر بازار ایمونوتراپی سرطان در چین، راهبردهای شرکت‌های بیوتکنولوژی برای مقابله با این چالش‌ها، نقش دولت در حمایت از این صنعت و آینده این حوزه در بستر مسائل تجارت جهانی می‌پردازیم.
۱. تأثیر تعرفه‌ها بر رشد ایمونوتراپی سرطان در چین
تعرفه‌ها می‌توانند هم به‌طور مستقیم و هم غیرمستقیم بر صنعت ایمونوتراپی تأثیر بگذارند. برخی از مهم‌ترین این اثرات عبارتند از:
۱-۱. افزایش هزینه مواد اولیه و تجهیزات
درمان‌های پیشرفته سرطان مانند CAR-T Cell Therapy و آنتی‌بادی‌های مونوکلونال نیازمند تجهیزات پیچیده و مواد اولیه خاصی هستند که بخش عمده آن‌ها از خارج وارد می‌شود. تعرفه‌های بالا باعث افزایش قیمت تمام‌شده تولید و در نتیجه افزایش هزینه درمان برای بیماران می‌شوند.
۱-۲. کاهش سرعت نوآوری و تحقیق و توسعه (R&D)
بسیاری از فناوری‌های مورد نیاز در حوزه ایمونوتراپی، مانند سیستم‌های ویرایش ژن، محیط‌های کشت سلولی و تجهیزات GMP، از کشورهای غربی تأمین می‌شوند. تعرفه‌های سنگین باعث می‌شود روند واردات این اقلام کند شده و شرکت‌های چینی برای تکمیل پروژه‌های تحقیقاتی خود زمان بیشتری صرف کنند.
۱-۳. محدودیت دسترسی بیماران به درمان‌های نوین
افزایش هزینه تولید و کاهش سرعت عرضه محصولات جدید، باعث می‌شود بیماران دیرتر به درمان‌های نوآورانه دسترسی پیدا کنند. در یک کشوری مانند چین که سالانه بیش از ۴.۶ میلیون مورد جدید سرطان ثبت می‌شود، این موضوع می‌تواند تأثیر جدی بر نظام سلامت داشته باشد.
۲. روابط تعرفه‌ای چین و آمریکا و تأثیر آن بر بازار
ایالات متحده یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان فناوری‌های زیستی و تجهیزات پزشکی به چین است. تنش‌های تجاری بین دو کشور، به‌ویژه در سال‌های اخیر، منجر به اعمال تعرفه‌های سنگین شده است. این تعرفه‌ها نه تنها بر قیمت محصولات وارداتی اثر گذاشته بلکه باعث شده برخی پروژه‌های مشترک بین‌المللی متوقف یا کند شوند.
با این حال، گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که مذاکرات دو کشور پیشرفت‌هایی داشته و احتمال کاهش برخی از این تعرفه‌ها وجود دارد. چنین تغییری می‌تواند به‌طور مستقیم موجب کاهش هزینه‌ها و تسریع رشد صنعت ایمونوتراپی در چین شود.
۳. آمار کلیدی رشد بازار ایمونوتراپی سرطان در چین
- ارزش بازار پیش‌بینی‌شده تا سال ۲۰۲۵: بیش از ۱۴.۷ میلیارد دلار آمریکا
- نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR): حدود ۲۰.۳ درصد از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵
- تعداد محصولات ثبت‌شده ایمونوتراپی: بیش از ۲۵ محصول تایید شده و در حال عرضه
- تعداد کارآزمایی‌های بالینی فعال: بیش از ۱۵۰۰ مورد در سال ۲۰۲۳
این آمار نشان می‌دهد که حتی با وجود فشارهای تعرفه‌ای، بازار ایمونوتراپی چین در حال گسترش است و ظرفیت بالایی برای رشد بیشتر دارد.
۴. استراتژی‌های شرکت‌های چینی برای غلبه بر چالش‌های تعرفه‌ای
۴-۱. توسعه تولید داخلی
یکی از مهم‌ترین راهکارها، ایجاد زنجیره تأمین داخلی و کاهش وابستگی به واردات است. بسیاری از شرکت‌های پیشرو مانند BIOOCUS Biotech Ltd. با سرمایه‌گذاری در تجهیزات GMP و فناوری‌های تولید بومی، توانسته‌اند بخش زیادی از نیازهای خود را در داخل تأمین کنند.
۴-۲. ایجاد مشارکت‌های بین‌المللی
همکاری با شرکت‌های معتبر جهانی و راه‌اندازی مراکز تولید مشترک در کشورهای دیگر، می‌تواند هزینه تعرفه‌ها را کاهش دهد و دسترسی به فناوری‌های جدید را آسان‌تر کند.
۴-۳. استفاده از فناوری‌های دیجیتال برای مدیریت زنجیره تأمین
به‌کارگیری نرم‌افزارهای پیشرفته مدیریت انطباق (Compliance Management Systems) کمک می‌کند شرکت‌ها سریع‌تر با تغییرات قوانین تجاری هماهنگ شوند و از تأخیر در ورود محصولات جلوگیری کنند.
۴-۴. تمرکز بر منابع داخلی
ایجاد همکاری با تأمین‌کنندگان محلی، سرمایه‌گذاری در توسعه مواد اولیه داخلی و آموزش نیروی انسانی متخصص، از جمله اقداماتی است که به کاهش فشار تعرفه‌ها کمک می‌کند.
۵. نقش دولت چین در حمایت از صنعت ایمونوتراپی
حمایت دولت چین یکی از عوامل کلیدی رشد این صنعت است. مهم‌ترین اقدامات دولت شامل موارد زیر است:
- اختصاص بودجه تحقیقاتی: در سال ۲۰۲۰ حدود ۲.۴ میلیارد دلار برای تحقیقات سرطان تخصیص یافته است.
- تسهیل روندهای نظارتی: دولت فرآیند تأیید آزمایش‌های بالینی و مجوزهای تولید را سریع‌تر کرده است.
- حمایت‌های مالیاتی و یارانه‌ای: شرکت‌های فعال در حوزه بیوتکنولوژی از معافیت‌های مالیاتی و کمک‌های ویژه بهره‌مند می‌شوند.
- تشویق به نوآوری داخلی: برنامه‌های ملی برای توسعه فناوری‌های بومی و کاهش وابستگی به واردات اجرا می‌شوند.
۶. آینده ایمونوتراپی سرطان در چین و بازار جهانی
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که بازار ایمونوتراپی چین تا سال ۲۰۲۵ می‌تواند به بیش از ۱۶ میلیارد دلار برسد. برای تحقق این هدف، لازم است:
- سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید داخلی افزایش یابد.
- شرکت‌ها به همکاری‌های بین‌المللی ادامه دهند تا به فناوری‌های جدید دسترسی داشته باشند.
- سیاست‌های تجاری شفاف‌تری برای کاهش موانع تعرفه‌ای ایجاد شود.
همچنین، با توجه به نرخ بالای ابتلا به سرطان در چین، حفظ قیمت مناسب و افزایش دسترسی بیماران به درمان‌های پیشرفته، کلید اصلی موفقیت در این بازار خواهد بود.
۷. پرسش‌های متداول (FAQ)
۱. چرا تعرفه‌ها بر ایمونوتراپی سرطان تأثیر زیادی دارند؟
زیرا بسیاری از مواد اولیه، فناوری‌ها و تجهیزات مورد نیاز این درمان‌ها از خارج وارد می‌شوند و تعرفه‌های بالا باعث افزایش قیمت تمام‌شده می‌شوند.
۲. آیا تولید داخلی می‌تواند تمام نیاز چین را برطرف کند؟
در حال حاضر بخشی از نیازها در داخل تولید می‌شود، اما برای جایگزینی کامل واردات، نیاز به زمان، سرمایه‌گذاری و توسعه فناوری‌های پیشرفته است.
۳. نقش دولت چین در این زمینه چیست؟
دولت چین با اختصاص بودجه، معافیت‌های مالیاتی و تسهیل روندهای قانونی، از شرکت‌های فعال در حوزه ایمونوتراپی حمایت می‌کند.
۴. آیا بازار جهانی ایمونوتراپی بر چین تأثیر دارد؟
بله، تغییرات تجاری و تعرفه‌ای در سطح جهانی می‌تواند قیمت، دسترسی و سرعت عرضه محصولات ایمونوتراپی در چین را تحت‌تأثیر قرار دهد.
۸. جمع‌بندی
چین در مسیر تبدیل شدن به یکی از رهبران جهانی در حوزه ایمونوتراپی سرطان قرار دارد. با وجود چالش‌های تعرفه‌ای و پیچیدگی‌های تجارت بین‌الملل، شرکت‌های چینی با راهبردهای نوآورانه، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و حمایت‌های دولت توانسته‌اند بر این موانع غلبه کنند. آینده این صنعت به میزان توانایی کشور در کاهش وابستگی به واردات، توسعه زیرساخت‌های داخلی و گسترش همکاری‌های بین‌المللی وابسته است.
