مولتیپل میلوما — اطلاعات جامع درباره سرطان پلاسما سل و جدیدترین درمان‌ها (۲۰۲۵)

مولتیپل میلوما (Multiple Myeloma) بیماری سلول‌های پلاسما در مغز استخوان است. در این صفحه تعاریف، عوامل خطر، علائم (CRAB)، روش‌های تشخیصی، گزینه‌های درمانی نوین (CAR-T، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال، مهارکننده‌های پروتئازوم)، مراقبت پس از درمان و مسیر اعزام به مراکز تخصصی چین توضیح داده شده است.

مولتیپل میلوما چیست؟

مولتیپل میلوما نوعی سرطان خون است که سلول‌های پلاسما (تولیدکننده آنتی‌بادی) را در مغز استخوان درگیر می‌کند. این سلول‌ها به‌صورت غیرطبیعی تکثیر می‌شوند، باعث ایجاد پروتئین‌های غیرطبیعی (M-protein)، تضعیف هماتوپوئزی سالم و بروز ضایعات استخوانی می‌گردند.

پیشرفت‌های علمی ۲۰۲۴-۲۰۲۵

در سال‌های اخیر، درمان مولتیپل میلوما با ظهور فناوری‌هایی مانند CAR-T سل تراپی، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال دوظرفیتی و درمان‌های ترکیبی هدفمند، تحول چشمگیری یافته است.

مطالعه بیشتر درباره پیشرفت‌های علمی →

چه کسانی در معرض خطر هستند؟

  • افزایش سن (میانگین تشخیص حدود 69 سال)
  • سابقه خانوادگی مولتیپل میلوما یا MGUS
  • تماس طولانی‌مدت با مواد شیمیایی، آفت‌کش‌ها یا گرد و غبار خاص
  • نژاد (شایع‌تر در افراد آفریقایی‌تبار)
  • سابقه شرایط پیش‌سرطانی مانند MGUS یا SMM
  • چاقی و اضافه وزن
  • MGUS — گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص
  • SMM — میلومای خاموش (Smoldering Myeloma)
  • آمیلوئیدوز — تجمع پروتئینی در اندام‌ها (مثلاً AL amyloidosis)
  • پلاسماسیتوما — تومور موضعی پلاسما سل
  • سندرم POEMS — مجموعه‌ای از علائم عصبی و اندامی مرتبط

تشخیص زودهنگام MGUS و SMM

تشخیص و پایش دقیق شرایط پیش‌سرطانی می‌تواند از پیشرفت به میلومای فعال جلوگیری کند.

مطالعه بیشتر درباره تشخیص زودهنگام →

علائم و نشانگان CRAB

علامت‌های کلاسیک مولتیپل میلوما با مخفف CRAB شناخته می‌شوند:

C — افزایش کلسیمهیپرکلسمی: گیجی، تهوع، یبوست و ضعف.
R — نارسایی کلیویآسیب کلیوی ناشی از پروتئین‌های میلوما یا انسداد مجاری کلیوی.
A — آنمیکم‌خونی ناشی از جایگزینی مغز استخوان توسط سلول‌های میلوما.
B — بیماری استخوانیدرد استخوان، ضایعات لیتیک و شکستگی‌ها.

سایر علائم: درد استخوان، عفونت‌های مکرر، خستگی، کاهش وزن، نوروپاتی محیطی، تهوع و آسیب اندامی در صورت پیشرفت.

تشخیص و مراحل مولتیپل میلوما

تشخیص شامل آزمایش خون (M‑protein، فری‌لایت، کراتینین، Ca, CBC)، بیوپسی مغز استخوان، تصویربرداری (XR, CT, MRI, PET‑CT) و بررسی اندام‌های درگیر است. تعیین وضعیت MGUS یا SMM کمک می‌کند تا نیاز به درمان فعال مشخص شود.

تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته

MRI تمام بدن و PET-CT با FDG امکان تشخیص ضایعات استخوانی در مراحل بسیار اولیه را فراهم می‌کنند.

مطالعه بیشتر درباره روش‌های تشخیصی →

درمان‌های نوین مولتیپل میلوما (۲۰۲۵)

درمان CAR-T Cell

دارو شرکت سازنده کشور تأیید اثربخشی
Abecma (idecabtagene vicleucel) Bristol Myers Squibb آمریکا (FDA) ۷۳٪ پاسخ مثبت
Carvykti (ciltacabtagene autoleucel) Janssen / Legend Biotech آمریکا، چین، اتحادیه اروپا ۹۸٪ پاسخ اولیه

آنتی‌بادی‌های مونوکلونال

دارو هدف مولکولی شکل استفاده نرخ بقا پس از ۲ سال
Daratumumab (Darzalex) CD38 به تنهایی یا ترکیبی ۷۰٪
Isatuximab CD38 برای بیماران مقاوم ۶۵٪

مهارکننده‌های پروتئازوم

دارو نسل دارویی ویژگی بارز
Bortezomib (Velcade) نسل اول تزریقی، پرکاربرد، افزایش بقا تا ۵ سال
Carfilzomib (Kyprolis) نسل دوم اثربخشی بالا در بیماران مقاوم

درمان‌های ترکیبی و چندلایه

در سال ۲۰۲۵، ترکیب سه‌گانه زیر بیشترین اثربخشی را در بیماران مقاوم نشان داده است:

Daratumumab + Bortezomib + Dexamethasone

🔸 افزایش میانگین بقا تا ۶.۸ سال
🔸 کاهش ۴۰٪ی در بازگشت بیماری

بقا پس از درمان مولتیپل میلوما (۲۰۱۵–۲۰۲۵)
70% | ████
60% | ██████
50% | ████████
40% | ███████
30% | █████
20% | ███
---------------------------------
2015 2018 2021 2025
ارسال پرونده برای ارزیابی ارسال از طریق ایمیل

تحقیقات آینده و درمان‌های در دست توسعه

ژن‌درمانی هدفمند با CRISPR، واکسن‌های ایمنی‌درمانی شخصی‌سازی شده و درمان ترکیبی CAR-T + آنتی‌بادی مونوکلونال از حوزه‌های تحقیقاتی امیدوارکننده هستند.

مطالعه بیشتر درباره تحقیقات آینده →

وضعیت‌های پیش‌سرطانی: MGUS و SMM

MGUS و SMM شرایطی با خطر متغیر تبدیل به میلومای فعال هستند. بیماران تحت نظارت منظم قرار می‌گیرند تا در صورت بروز CRAB یا افزایش بار بیماری، درمان آغاز شود. بیمارستان‌های چین برنامه‌های نظارتی و پژوهشی برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام ارائه می‌دهند.

چرا بیمارستان‌های پیشرفته چین؟

مراکز منتخب چین مجموعه‌ای از تخصص هماتولوژی، آنکولوژی، ژنتیک و تصویربرداری را فراهم می‌کنند و تجربه گسترده در کارآزمایی‌های میلومای پیشرفته دارند. این مراکز دسترسی به CAR‑Tهای BCMA، داروهای نوین و برنامه‌های پیگیری بلندمدت را تسهیل می‌کنند.

دسترسی به درمان‌ها در کشورهای مختلف

آمریکا: پوشش کامل بیمه‌ای برای CAR-T • چین: بیمه ملی در حال گسترش • اروپا: سیستم سلامت عمومی

مطالعه بیشتر درباره دسترسی جهانی →

مراقبت پس از درمان و برنامه‌های بازتوانی

پس از درمان، برنامه‌های مراقبت شامل پیگیری برای بررسی عود، مدیریت عوارض دارویی، پشتیبانی تغذیه‌ای و روانی، برنامه‌های توانبخشی و آموزش برای مراقبان است. بیمارستان‌های چین برنامه‌های جامع Survivorship را ارائه می‌دهند.

مدیریت عوارض و بهبود کیفیت زندگی

روش‌های نوین مدیریت عوارض شامل ایمونوگلوبولین تزریقی ماهانه، بیسفوسفونات نانوذراتی و برنامه‌های تغذیه مبتنی بر هوش مصنوعی است.

مطالعه بیشتر درباره مدیریت عوارض →

سوالات متداول

آیا مولتیپل میلوما درمان قطعی دارد؟

در حال حاضر درمان قطعی وجود ندارد، اما درمان‌های مدرن می‌توانند بیماری را برای سال‌ها مهار کنند و کیفیت زندگی را حفظ نمایند. برخی بیماران بیش از ۱۰ سال بدون عود زندگی می‌کنند. میانگین بقا در بیماران جدید: ۸.۵ سال و در بیماران با درمان ترکیبی جدید: تا ۱۲ سال است.

آیا پیوند مغز استخوان هنوز مؤثر است؟

بله. پیوند اتولوگ (از سلول‌های خود بیمار) هنوز یکی از مؤثرترین گزینه‌ها در بیماران جوان‌تر است، اما اکنون معمولاً با درمان‌های هدفمند ترکیب می‌شود.

رژیم غذایی پیشنهادی چیست؟

رژیمی غنی از پروتئین گیاهی، امگا-۳، سبزیجات سبز، ویتامین D و پرهیز از قند و چربی‌های اشباع. هیدراته ماندن بسیار مهم است.

چه زمانی برای ارزیابی در چین مناسب است؟

در صورت بیماری فعال، عود یا نیاز به گزینه‌های درمانی نوین (مثلاً CAR‑T و کارآزمایی‌ها) ارزیابی بین‌المللی توصیه می‌شود. تیم ما پرونده را برای بهترین مرکزِ متناسب با شرایط شما معرفی می‌کند.

چه مدارکی برای ارسال پرونده لازم است؟

گزارش‌های آزمایش خون اخیر، نتایج بیوپسی مغز استخوان، آزمایشات مولکولی، تصاویر رادیولوژی و شرح حال درمانی. فرم مشاوره، لیست داروها و تاریخ آخرین درمان را نیز ارسال کنید.