سرطان کبد — اطلاعات جامع و مسیر درمان

سرطان کبد چیست؟

سرطان کبد به تومورهای بدخیمی گفته می‌شود که در بافت کبد یا مجاری صفراوی ایجاد می‌شوند. این بیماری اغلب با هپاتیت مزمن، سیروز یا عوامل محیطی مرتبط است. تشخیص زودهنگام و درمان‌های چندرشته‌ای کلید مدیریت موفق هستند.

انواع مهم و مختصر توضیحات

• کارسینوم هپاتوسلولار (HCC) — شایع‌ترین نوع، اغلب مرتبط با هپاتیت B/C یا سیروز؛ درمان شامل جراحی، ابلیشن یا پیوند است.
• کلانژیوکارسینوما — سرطان مجاری صفراوی؛ تشخیص چالش‌برانگیز و درمان ترکیبی جراحی و شیمی‌درمانی دارد.
• سرطان متاستاتیک کبد — گسترش سرطان از سایر نقاط بدن به کبد؛ درمان به نوع سرطان اولیه بستگی دارد.
• هپاتوبلاستوما — نادر، بیشتر در کودکان؛ جراحی و شیمی‌درمانی پایه درمان است.
• انژیوسارکوم کبد — نادر و تهاجمی؛ درمان‌های سیستمیک و کارآزمایی‌های بالینی توصیه می‌شود.

چرا بیمارستان‌های پیشرفته چین؟

مراکز پیشرفته چین مانند مرکز ملی سرطان کبد در جیادینگ، شانگهای، ترکیبی از تصویربرداری پیشرفته، جراحی‌های کم‌تهاجمی، پرتون‌تراپی و دسترسی به کارآزمایی‌های بالینی را ارائه می‌دهند. این مراکز تجربه گسترده‌ای در درمان HCC و کلانژیوکارسینوما دارند و پروتکل‌های شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌کنند.

علائم و نشانه‌ها

علائم سرطان کبد اغلب در مراحل اولیه مبهم هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• زردی پوست و چشم‌ها (یرقان)
• درد یا ناراحتی در ناحیه شکم (راست بالا)
• کاهش وزن غیرعمدی و خستگی
• تورم شکم (آسیت) یا نفخ
• از دست دادن اشتها یا تهوع

افراد با سابقه هپاتیت، سیروز یا عوامل خطر باید به‌سرعت بررسی شوند.

عوامل خطر و غربالگری

عوامل خطر شامل هپاتیت B/C، مصرف مزمن الکل، بیماری کبد چرب، آفلاتوکسین و بیماری‌های متابولیک است. غربالگری در افراد پرریسک شامل موارد زیر است:

• سونوگرافی کبد هر 6 ماه
• تست آلفا-فتوپروتئین (AFP) برای تشخیص زودهنگام
• سی‌تی اسکن یا MRI برای ارزیابی دقیق‌تر

تشخیص و ارزیابی مرحله‌ای

تشخیص شامل آزمایش خون (AFP، نشانگرهای کبدی)، تصویربرداری (سونوگرافی، CT، MRI)، بیوپسی در موارد خاص و تست‌های مولکولی برای شناسایی جهش‌های قابل هدف (مثل FGFR2 در کلانژیوکارسینوما) است. سیستم‌های مرحله‌بندی مانند BCLC برای HCC راهنمای درمان هستند.

گزینه‌های درمانی

درمان براساس نوع سرطان، مرحله و وضعیت کبد انتخاب می‌شود:

• جراحی — برداشتن تومور (هپاتکتومی) یا پیوند کبد برای HCC در مراحل اولیه.
• ابلیشن موضعی — روش‌های RFA یا مایکروویو برای تومورهای کوچک.
• آمبولیزاسیون — TACE یا TARE برای تومورهای غیرقابل جراحی.
• شیمی‌درمانی سیستمیک — برای کلانژیوکارسینوما یا موارد پیشرفته.
• درمان هدفمند — داروهایی مثل سورافنیب یا لنواتینیب برای HCC پیشرفته.
• پرتون‌تراپی — پروتون بیم‌تراپی برای هدف‌گیری دقیق تومور با حداقل آسیب به بافت سالم.
• ایمونوتراپی — گزینه‌هایی مثل نیوولوماب یا پمبرولیزوماب در کارآزمایی‌ها.
• پشتیبانی — مدیریت تغذیه، کنترل درد و مراقبت‌های کبدی.

مراکز چین دسترسی به روش‌های پیشرفته مثل پروتون‌تراپی و کارآزمایی‌های بالینی برای درمان‌های ترکیبی را فراهم می‌کنند.

موارد ویژه: HCC، کلانژیوکارسینوما و متاستاتیک

HCC: اغلب در زمینه سیروز یا هپاتیت؛ پیوند کبد در موارد انتخابی بهترین گزینه است.

کلانژیوکارسینوما: تشخیص دشوار و نیاز به تیم‌های چندرشته‌ای برای جراحی و درمان‌های ترکیبی.

متاستاتیک: درمان به سرطان اولیه بستگی دارد؛ روش‌های موضعی مثل ابلیشن یا آمبولیزاسیون در کنار درمان سیستمیک استفاده می‌شود.

کارآزمایی‌های بالینی و فناوری‌های نوین

مراکز چین کارآزمایی‌هایی در زمینه ایمونوتراپی، درمان‌های هدفمند (مثل مهارکننده‌های FGFR)، پروتون‌تراپی و روش‌های ترکیبی ارائه می‌دهند. ثبت در کارآزمایی‌ها برای بیماران با بیماری پیشرفته یا مقاوم توصیه می‌شود.