سرطان تیروئید چیست؟
سرطان تیروئید در غده تیروئید، واقع در جلوی گردن، ایجاد می‌شود و معمولاً با رشد آهسته و پیش‌آگهی خوب همراه است. این بیماری بیشتر در زنان دیده می‌شود و با تشخیص زودهنگام، اغلب قابل درمان است.
انواع مهم و مختصر توضیحات
- کارسینوم پاپیلاری — شایع‌ترین نوع، با رشد آهسته و پیش‌آگهی عالی؛ درمان با جراحی و ید رادیواکتیو.
- کارسینوم فولیکولار — کمتر شایع، ممکن است به ریه یا استخوان گسترش یابد؛ جراحی درمان اصلی است.
- کارسینوم مدولاری — از سلول‌های C تیروئید، گاهی مرتبط با سندرم‌های ژنتیکی؛ نیاز به ارزیابی ژنتیکی.
- کارسینوم آناپلاستیک — نادر و تهاجمی؛ درمان چالش‌برانگیز با رویکردهای ترکیبی.
- سرطان متاستاتیک تیروئید — گسترش از سایر سرطان‌ها؛ درمان به منشأ اولیه بستگی دارد.
چرا بیمارستان‌های پیشرفته چین؟
مراکز پیشرفته چین با فناوری‌های تصویربرداری دقیق، جراحی‌های کم‌تهاجمی، درمان با ید رادیواکتیو و دسترسی به کارآزمایی‌های بالینی، پروتکل‌های شخصی‌سازی‌شده برای سرطان تیروئید ارائه می‌دهند. این مراکز تجربه گسترده‌ای در مدیریت انواع نادر دارند.
علائم و نشانه‌ها
علائم سرطان تیروئید اغلب در مراحل اولیه خفیف هستند و شامل موارد زیر می‌شوند:
- توده یا گره قابل لمس در گردن
- درد یا ناراحتی در ناحیه گردن
- مشکل در بلع یا تنفس
- تغییر در صدا (گرفتگی)
- خستگی یا تغییرات در سطح انرژی
هر توده مشکوک در گردن نیاز به بررسی فوری دارد.
عوامل خطر و غربالگری
عوامل خطر شامل سابقه خانوادگی، قرار گرفتن در معرض تشعشع، جنسیت زن و سندرم‌های ژنتیکی (مثل MEN2) است. غربالگری روتین برای جمعیت عمومی توصیه نمی‌شود، اما در افراد پرریسک شامل:
- سونوگرافی گردن برای افراد با سابقه خانوادگی
- تست‌های ژنتیکی برای جهش‌های RET در کارسینوم مدولاری
- معاینه فیزیکی دوره‌ای گردن
تشخیص و ارزیابی مرحله‌ای
تشخیص شامل سونوگرافی، بیوپسی با سوزن ظریف (FNA)، آزمایش خون (TSH، کلسی‌تونین) و تصویربرداری (CT، PET) است. تست‌های مولکولی برای جهش‌های BRAF یا RET برای درمان‌های هدفمند استفاده می‌شوند. مرحله‌بندی TNM برای تعیین گستردگی بیماری به کار می‌رود.
گزینه‌های درمانی
درمان بر اساس نوع، مرحله و وضعیت بیمار انتخاب می‌شود:
- جراحی — تیروئیدکتومی کامل یا جزئی برای برداشتن غده تیروئید.
- ید رادیواکتیو — برای از بین بردن بقایای سرطانی در کارسینوم پاپیلاری و فولیکولار.
- درمان هدفمند — مهارکننده‌های کیناز (مثل سورافنیب یا لنواتینیب) برای موارد پیشرفته.
- پرتودرمانی — برای موارد غیرقابل جراحی یا متاستاتیک.
- ایمونوتراپی — در حال بررسی در کارآزمایی‌های بالینی برای کارسینوم آناپلاستیک.
- پشتیبانی — هورمون‌درمانی جایگزین (لووتیروکسین) و مدیریت عوارض.
مراکز چین دسترسی به جراحی‌های کم‌تهاجمی، درمان با ید رادیواکتیو و کارآزمایی‌های بالینی برای درمان‌های نوین را فراهم می‌کنند.
موارد ویژه: کارسینوم آناپلاستیک و بیماران جوان
کارسینوم آناپلاستیک: نادر و بسیار تهاجمی؛ نیاز به درمان‌های ترکیبی و کارآزمایی‌های بالینی دارد.
سرطان تیروئید در سنین پایین: اغلب پاپیلاری یا فولیکولار؛ درمان با حفظ عملکرد تیروئید در اولویت است.
کارآزمایی‌های بالینی و فناوری‌های نوین
مراکز چین کارآزمایی‌هایی در زمینه ایمونوتراپی، درمان‌های هدفمند (مثل مهارکننده‌های RET)، و روش‌های جراحی کم‌تهاجمی ارائه می‌دهند. ثبت در کارآزمایی‌ها برای بیماران با بیماری پیشرفته یا نادر توصیه می‌شود.
پرسش‌های متداول
آیا پس از تیروئیدکتومی نیاز به دارو دارم؟
بله، پس از برداشتن تیروئید، هورمون‌درمانی جایگزین (لووتیروکسین) برای حفظ عملکرد بدن ضروری است.
ید رادیواکتیو چیست و چگونه کمک می‌کند؟
ید رادیواکتیو سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را هدف قرار داده و از بین می‌برد، به‌ویژه در کارسینوم پاپیلاری و فولیکولار.
آیا سرطان تیروئید قابل پیشگیری است؟
پیشگیری کامل ممکن نیست، اما اجتناب از تشعشع غیرضروری و غربالگری در افراد پرریسک می‌تواند کمک‌کننده باشد.
