درمان سرطان معده با سلول‌های CAR T

درمان CAR T یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های ایمنی‌درمانی در حوزه سرطان است که نویدبخش امیدی تازه برای بیماران مبتلا به سرطان معده می‌باشد. این روش با استفاده از تقویت سیستم ایمنی بدن، سلول‌های سرطانی را شناسایی و نابود می‌کند.

سرطان معده

سرطان معده یکی از شایع‌ترین و مرگ‌بارترین سرطان‌های جهان است. این بیماری معمولاً از پوشش داخلی معده آغاز شده و در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود. علائم آن شامل:

درد شکم
کاهش وزن بدون دلیل
تهوع و استفراغ
سوءهاضمه
از عوامل خطر می‌توان به عفونت هلیکوباکتر پیلوری، تغذیه نامناسب، چاقی، دخانیات و سابقه خانوادگی اشاره کرد. درمان‌های سنتی شامل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و درمان‌های هدفمند هستند، اما برای سرطان‌های پیشرفته یا مقاوم کافی نیستند.

درمان با سلول‌های CAR T چیست؟

در این روش، سلول‌های T بیمار از بدن گرفته شده، به‌گونه‌ای مهندسی می‌شوند تا گیرنده‌ای مصنوعی به نام CAR را حمل کنند. این گیرنده، آنتی‌ژن‌های خاص روی سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و باعث حمله مستقیم سلول‌های T به آن‌ها می‌شود. پس از آماده‌سازی، این سلول‌ها دوباره به بدن تزریق می‌شوند.

در حالی‌که این درمان در سرطان‌های خونی مانند لوسمی و لنفوم موفقیت بالایی داشته، در تومورهای جامد مانند سرطان معده با چالش‌هایی روبروست، از جمله:

محیط ایمنی سرکوب‌گر تومورها
ناهمگونی آنتی‌ژنی
موانع فیزیکی در نفوذ سلول‌های CAR T به تومور

نشانگرهای هدف در درمان CAR T سرطان معده

محققان برای بهبود اثرگذاری، سلول‌های CAR T را برای هدف‌گیری آنتی‌ژن‌های خاصی طراحی می‌کنند، از جمله:

HER2: در 15 تا 20 درصد موارد سرطان معده بیش‌فعال است.
Claudin 18.2: پروتئینی خاص که در بیشتر سرطان‌های معده بیان می‌شود و هدف اصلی تحقیقات در چین است.
MUC1: پروتئینی سطحی که در سرطان‌های معده و دیگر آدنوکارسینوم‌ها یافت می‌شود.
EpCAM: در بسیاری از سرطان‌های اپی‌تلیال از جمله معده، افزایش یافته است.
Mesothelin: هدفی نوظهور در تومورهای جامد.
CEA: مارکری کلاسیک در سرطان‌های دستگاه گوارش.
NKG2D Ligands: پروتئین‌هایی فعال‌شونده در شرایط استرس سلولی.
PD-L1: پروتئینی که در فرار ایمنی تومورها نقش دارد.
GPC3: پروتئینی جنینی که در برخی از سرطان‌های معده دیده می‌شود.

عوارض احتمالی درمان CAR T

سندرم آزادسازی سیتوکین (CRS): پاسخ التهابی شدید
سمیت عصبی: مانند سردرد، گیجی یا تشنج
کاهش گلبول‌های خونی: افزایش خطر عفونت

چه بیمارانی واجد شرایط این درمان هستند؟

بیماران مبتلا به سرطان معده پیشرفته یا متاستاتیک
بیمارانی که به درمان‌های سنتی پاسخ نداده‌اند
داشتن عملکرد مناسب اندام‌ها و وضعیت جسمی مطلوب

چالش‌ها

محیط سرکوب‌گر تومورها
تنوع آنتی‌ژنی
عوارض جانبی ناشی از شباهت آنتی‌ژن‌ها با سلول‌های سالم
کاهش ماندگاری و خستگی سلول‌های CAR T در بدن

راهکارها برای افزایش موفقیت درمان

CAR T دوگانه: هدف‌گیری هم‌زمان دو آنتی‌ژن
CAR T مسلح‌شده (Armored): ترشح سیتوکین‌ها برای بهبود عملکرد
استفاده از ویرایش ژنی (CRISPR)
ترکیب با داروهای مهارکننده ایمنی یا شیمی‌درمانی

پیشرفت‌ها در چین

چین پیشرو در توسعه CAR T برای سرطان معده، به‌ویژه با هدف Claudin 18.2 است. آزمایشات بالینی اولیه نتایج امیدبخشی در زمینه ایمنی و اثربخشی نشان داده‌اند.